Interpretacje,  Nowości,  Ochrona danych

Czy należy udostępniać akty notarialne rzeczoznawcom.

Jak donoszą media, spółdzielnie mieszkaniowe odmawiają rzeczoznawcom majątkowym dostępu do aktów notarialnych powołując się na przepisy RODO. Zastanówmy się czy takie stanowisko znajduje uzasadnienie w obowiązujących przepisach prawa ?

Rzeczoznawca majątkowy aby wykonać swoje obowiązki zawodowe musi mieć możliwość pozyskania niezbędnych do sporządzenia operatu informacji. Nie ma bowiem możliwości wykonania operatu szacunkowego bez dostępu do informacji o cenach na rynku nieruchomości.

Z jednej strony mamy konkretny przepis art 155 ustawy o gospodarce nieruchomościami, który stanowi, że przy szacowaniu nieruchomości wykorzystuje się wszelkie, niezbędne i dostępne dane o nieruchomościach. Przepis zawiera katalog otwarty źródeł informacji dla rzeczoznawcy, którymi są między innymi akty notarialne znajdujące się w posiadaniu spółdzielni

W pierwszej kolejności zwrócić należy uwagę, że wyliczenie jakie zawiera cyt. przepis jest jedynie przykładowe stąd jeżeli czytamy w nim „akty notarialne znajdujące się w posiadaniu spółdzielni mieszkaniowych, dotyczących zbywania spółdzielczych praw do lokali” to nie ma podstaw aby obowiązek ograniczać tylko do aktów dotyczących tych praw.

Przepis powyższy stanowi również, że właściwe organy, agencje, spółdzielnie mieszkaniowe, sądy oraz urzędy skarbowe są obowiązane udostępniać rzeczoznawcom majątkowym rejestry i dokumenty, o których mowa wyżej, w tym umożliwiać sporządzanie kopii dokumentów w dowolnej formie. 

Z drugiej strony dane, które znajdują się w udostępnianych aktach notarialnych są chronione przepisami o ochronie danych osobowych a przede wszystkim przepisami RODO, które jak się okazuje wywołuje strach a czasami nawet panikę, co skutkuje nadinterpretacją przepisów tego rozporządzenia unijnego.

W mojej ocenie, w praktyce problem nie powinien występować.

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na definicję i podstawy przetwarzania danych zawarte w RODO. Udostępnianie danych jest ich przetwarzaniem zgodnie z definicją pojęcia „przetwarzania” zawartą w art. 4 pkt 2 RODO.

Zgodnie natomiast z art. 6 ust. 1 lit. c RODO przetwarzanie jest zgodne z prawem, gdy jest ono niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze. Podstawa prawna przetwarzania danych, zgodnie z art. 6 ust. 3 RODO, musi być określona w prawie Unii Europejskiej lub w prawie państwa członkowskiego, któremu podlega administrator. Przepis ten samodzielnie nie stanowi podstawy legalizacyjnej przetwarzania, należy bowiem go odnieść do odpowiedniego przepisu prawa, któremu podlega administrator, zazwyczaj będzie to przepis prawa krajowego jakim jest m.in. omawiany art. 155 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Obowiązek wykazania przez administratora kryterium niezbędności przetwarzania należy skorelować z zakresem niezbędności przetwarzania jaki wyznacza ten przepis a mówi on o niezbędnych do wyceny danych o nieruchomościach. Oznacza to, że zakres danych wyznacza ich niezbędność do dokonania wyceny.

Do sporządzenia operatu szacunkowego w większości przypadków nie są potrzebne dane osobowe w nich zawarte, zatem aby pogodzić z jednej strony obowiązek ich udostępnienia z obowiązkiem ochrony danych, dokumenty udostępniane należy zanonimizować. Stanowisko takie nie jest w zasadzie nowe gdyż było już wyrażane przez sądy pod rządami poprzednich przepisów o ochronie danych osobowych. Przyjmowano bowiem, że z faktu, iż organy mają obowiązek udostępniać dane, nie wynika prawo podmiotowe rzeczoznawcy majątkowego do żądania wszystkich danych i w każdym możliwym zakresie.

Ponadto sami rzeczoznawcy majątkowi nie posiadając tych danych nie będą musieli wypełniać szeregu uciążliwych obowiązków wynikających z RODO, jakie by się z tym wiązały. Oczywiście jeżeli dane takie będą niezbędne do sporządzenia operatu, to rzeczoznawca powinien tą niezbędność wykazać a następnie wypełnić wszelkie obowiązki jakie związane są z ich przetwarzaniem.

Działanie takie będzie jednocześnie zgodne z podstawowymi zasadami przetwarzania danych osobowych jak zasada ograniczenia celu stanowiąca, iż zbieranie danych osobowych powinno się odbywać w konkretnych, wyraźnych i prawnie uzasadnionych celach oraz zasadą minimalizacji danych, która zobowiązuje do ograniczenia przetwarzania do danych niezbędnych, co oznacza takie ukształtowanie zakresu przetwarzania danych, aby przetwarzać tylko takie dane osobowe, bez których nie da się osiągnąć zamierzonego celu przetwarzania.

 

jeden komentarz

  • Cyprys

    Tak trochę inaczej: organy publiczne powinny zbierać i udostępniać publicznie (anonimowe) aktualne (!) dane pozwalające KAŻDEMU ocenić, czy np. proponowana cena jest – w ocenie rynku – wysoka, czy niska. Operaty szacunkowe często nadają się do kosza, a grono „specjalistów” ma stosunkowo łatwy chlebek, z szyneczką.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Facebook

Get the Facebook Likebox Slider Pro for WordPress